Pancerz na straszne czasy
„Gra szklanych paciorków" Hessego w okresie Trzeciej Rzeszy
link do wystawy online: https://hermann-hesse.pageflow.io/gsp
28.10.2021 - 30.04.2022
Wydarzenie bezpłatne
Hermann Hesse pisał swą zagadkową powieść od 1931 roku i wydał ją w niewielkim nakładzie w 1943 roku w Szwajcarii, a dopiero pod koniec 1946 roku utwór stał się znany szerszej publiczności w Niemczech. Pierwotnie książka ukazać się miała już w 1942 roku w Berlinie, do wydania jej nie dopuściły jednak władze nazistowskie odmawiając pozwolenia na druk.
Wystawa po raz pierwszy rekonstruuje - na podstawie zdjęć, dokumentów, filmów i nagrań muzycznych – wybitnie polityczny wymiar powieści oraz prezentuje „Grę szklanych paciorków w kontekście okoliczności, które sprawiły, że po 1933 roku Hesse znalazł się w sferze działań nazistowskiej polityki kulturalnej. Niektóre książki Hessego ukazywały się w czasie wojny jako pozycje tzw. księgarni frontowej, a w nazistowskich gazetach okupacyjnych w całej Europie Hesse stał się, bez jego wiedzy, najcześciej publikowanym autorem. W samej tylko "Krakauer Zeitung" w latach 1941-45 ukazało się ponad 70 jego artykułów - co niewątpliwie przyczyniło się do nadszarpnięcia jego reputacji.
Wbrew tym przygnębiającym okolicznościom Hesse w "Grze szklanych paciorków" uporczywie uprawiał anachroniczny "opór estetyczny".
W 1971 roku, 50 lat temu ukazał się pierwszy polski przekład "Gry szklanych paciorków" Hermanna Hessego (1877-1962). Rocznica ta jest się okazją do przypomnienia polskim czytelnikom i czytelniczkom okoliczności powstania tego utworu w formie wystawy online.
Kurator: Lutz Dittrich
Opracowanie graficzne: unodue{ münchen
Tłumaczenie na język polski: Tomasz Ososiński
Organizator: Goethe-Institut Warschau
Partner: Biblioteka Publiczna m. st. Warszawy - Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego
***
Poza dyktaturami – jak czytać powieść „Gra szklanych paciorków“
Dyskusja online po niemiecku:
kanał YouTube Goethe-Institut Warschau - https://www.youtube.com/watch?v=ISLiuc5V21U
Dyskusja online po polsku:
profil Facebook Biblioteka Koszykowa - https://www.facebook.com/koszykowa
28.10.21, g. 18.00
Wydarzenie bezpłatne
Małgorzata Warsicka, Leszek Szaruga i Gunnar Decker rozmawiają z Lutzem Dittrichem, kuratorem wystawy, o swoich odczytaniach powieści Hermanna Hessego „Gra szklanych paciorków” , o jej politycznej wymowie w przeszłości i możliwych interpretacjach dziś. Zastanowią się m.in, czy Maryja Kalesnikawa, białoruska liderka opozycji, nie jest duchowo spokrewniona z bohaterem powieści Josefem Knechtem.
Małgorzata Warsicka, reżyserka teatralna, w 2017 roku wystawiła w Teatrze Słowackiego w Krakowie spektakl „Szklane paciorki. Gra. Rozpoznanie”, na motywach powieści Hermanna Hessego.
Leszek Szaruga, literaturoznawca, poeta, eseista, tłumacz mi.n. powieści Hessego „Demian”, prywatnie syn pary tłumaczy Witolda Wirpszy oraz Marii Kureckiej, autorów przekładów wielkich powieści niemieckich „Gry szklanych paciorków” (1943/1971), „Doktora Faustusa” (1947/1962) Tomasza Manna oraz „Śmierci Wergilego” (1945/1963) Hermanna Brocha, będących reakcją na rozpad niemieckiej cywilizacji.
Gunnar Decker, publicysta, biografista, w 2014 roku ukazała się biografia „Hermann Hesse: wędrowiec i jego cień“ w polskim tłumaczeniu Elizy Borg i Marii Przybyłowskiej.
Lutz Dittrich, studiował literaurę niemiecką oraz wiedzę o teatrze w Freie Universität Berlin, był kierownikiem projektów literackich w Literaturhaus w Berlinie, obecnie pracuje jako niezależny kurator oraz producent projektów m.in dla Festiwalu Poezji w Berlinie. Współpracował przy projektach wystawienniczych oraz wydawniczych, także o zasięgu miedzynarodowym, poświęconych twórczości m.in. Samuela Becketta, Hanny Arendt, Herty Müller, Bohumila Hrabala, Warlama Schalamowa, Oskara Pastiora.
Organizator: Goethe-Institut Warschau
Partner: Biblioteka Publiczna m. st. Warszawy - Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego