Zaczęliśmy od początku, czyli od tego, „skąd się biorą dzieci?”. Odpowiedź na to nieuniknione i dla większości rodziców kłopotliwe pytanie można znaleźć w książkach, które w prosty, niekiedy żartobliwy sposób wyjawiają tajemnice naszego przyjścia na świat. Dziecko rośnie, przygląda się sobie i innym ludziom i znów zadaje pytania, tym razem o ciało, jego budowę i funkcje. I znów z pomocą przychodzą autorzy.Teoretycznie ciało jakie jest, każdy widzi, ale jego funkcjonowanie – zarówno w przypadku biologii, jak i w przestrzeni społecznej – to sprawa o wiele bardziej skomplikowana. W kwestiach rozmnażania, seksualności, zmian zachodzących w czasie dojrzewania, żywienia czy kultury zawsze pozostaje cos do odkrycia, coś, czego jeszcze nie wiemy. Poniższe tytuły przybliżają i wyjaśniają kwestie związane z naszą cielesnością.

Literatura piękna

Babette Cole, Mama zniosła jajko!, ilustr. Babette Cole, Nasza Księgarnia, 2004 – książka o tym, skąd się biorą dzieci. Rodzice dochodzą do wniosku, że najwyższy czas uświadomić swoje pociechy. Podają „przepisy” na dziewczynkę i chłopca, wyjaśniają, jak można doczekać się bliźniaków – przynoszą je dinozaury, i wieloraczków – piecze się je z piernikowego ciasta. Pociechy nie wierzą w te „ponure bzdury” i za pomocą rysunków uświadamiają rodziców.

Grzegorz Kasdepke, Horror! Czyli skąd się biorą dzieci, ilustr. Marcin Piwowarski, Wydawnictwo Nasza Księgarnia, 2010 – przedszkolaki dowiadują się, że ich opiekunka, pani Miłka, ma w brzuchu dziecko. Myślą, że je połknęła, wpadają w popłoch i chronią się, gdzie mogą. Rezolutny Bodzio wzywa nawet na pomoc komandosów. Komandosi przybywają, obezwładniają panią Miłkę, jej narzeczonego Kubę i panią dyrektor. W tym czasie Bodzio, ukryty w szafie u pani dyrektor, czyta książkę Wychowanie seksualne, po czym wyjawia kolegom tajemnicę poczęcia. Książka zawiera rady dla dzieci i rodziców. Książka wpisana na Listę Skarbów Muzeum Książki Dziecięcej.

Marcin Brykczyński, Skąd się biorą dzieci, ilustr. Paweł Pawlak, Wydawnictwo Nasza Księgarnia, 2004 – żartobliwy wierszyk o poczęciu, ciąży, narodzinach dziecka i radości z posiadania rodziny.

Książki z pogranicza literatury pięknej i poradnika

Hummel Ruth, Skąd się biorą dzieci? Dla dzieci od 6 do 8 lat i dla rodziców, ilustr. Maritz Communications Company, „Wychowanie seksualne w rodzinie chrześcijańskiej”, Instytut Wydawniczy Pax, 1993 – opowiadania wprowadzające w „aspekty ludzkiej płciowości z chrześcijańskiego punktu widzenia”. Zuzanna obchodzi siódme urodziny, co jest pretekstem do rozmowy o rodzinach: małych, dużych, czyli wielopokoleniowych, i adopcyjnych. Zuzanna z kolegą zwiedzają muzeum przyrodnicze, gdzie dowiadują się o życiu płodowym dziecka i porodzie. Zuzanna i jej koledzy bawią się w dom i omawiają różnice między mamą i tatą. Zuzanna rozmawia z mamą o niemowlętach, dowiaduje się, że będzie miała rodzeństwo, oraz tego, jak dochodzi do poczęcia. Do rozmowy przyłącza się tata, omawiają różnice w budowie dziewczynek i chłopców.

Poradniki

Elisabetta Costantino, Mamo, tato! Nie wierzę już w bociana, ilustr. Cristina Raiconi, Wydawnictwo Jedność, 2012 – książka o poczęciu, rozwoju płodu i porodzie, budowie dziewczynek i chłopców oraz zmianach zachodzących w ich ciałach. O potrzebie rozmowy z rodzicami o problemach osobistych. O stereotypach związanych z płcią oraz emocjach: wstydzie i zakłopotaniu. Książka zawiera porady dla rodziców.

Elisabetta Costantino, Mamo, tato! Skąd się biorą dzieci?, ilustr. Cristina Raiconi, Wydawnictwo Jedność, 2012 – książka o różnicach między chłopcem i dziewczynką oraz zmianach, jakie zachodzą w ich ciałach. O rozpoznawaniu i wyrażaniu swoich emocji. O różnych rodzajach miłości, ciąży i porodzie. Książka zawiera porady dla rodziców.

Pernilla Stalfelt, Mała książka o życiu, ilustr. Pernilla Stalfelt, Wydawnictwo Czarna Owieczka, 2011 – rozważania o życiu: narodzinach, dojrzewaniu, zakładaniu rodziny, o starości i śmierci. O codzienności, naszych zachowaniach, procesach, jakie w nas zachodzą, i zmysłach. O przyrodzie i różnych formach życia. O zagrożeniach, jakie na nas czyhają, i o tym, że o życie trzeba się troszczyć, bo jest kruche.

Pernilla Stalfelt, Mała książka o włosach, ilustr. Pernilla Stalfelt, „Bez tabu”, Wydawnictwo Czarna Owca, 2010 – książka o włosach, które pokrywają nasze ciało. O tym, do czego są nam potrzebne, i o zmianach, jakie zachodzą w ich wyglądzie – z naszej woli lub niezależnie od nas. O tym, że o niektóre włosy dbamy, a innych wolimy się pozbyć. O sierści zwierząt i (kłujących) włoskach roślin.

Pernilla Stalfelt, Mała książka o kupie, ilustr. Pernilla Stalfelt, „Bez tabu”, wydawnictwo Jacek Santorski & Co, 2008 – książka o tym, że wszyscy – nawet znani i sławni – robimy kupę. O tym, skąd kupa się bierze, o jej różnych kolorach, kształtach, konsystencji i zapachu. O zatwardzeniu, biegunce, puszczaniu bąków. O korzystaniu z ubikacji i różnych jej rodzajach. O tym, po co kupa potrzebna jest roślinom i zwierzętom.